Ҫӗнӗ Шупашкарӑн хисеплӗ ҫынни Алексей Филин пурнӑҫран уйрӑлнӑ. Вӑл 92 ҫула кайнӑ пулнӑ.
Алексей Ивановчи 1963 ҫулта Шупашкарти химкомбинатра (халӗ вӑл «Химпром») ӗҫлеме пуҫланӑ. Малтан цех мастерӗ пулнӑ, тепӗр икӗ ҫултан 1-мӗш цеха ертсе пыма пуҫланӑ. Рационализатор ӗҫне хастар хутшӑннӑ вӑл. Унан 80 рацсӗнӗвӗнчен 4-шне производтствӑна кӗртнӗ.
Алексей Филин – «Сокол» ятлӑ хоккей тата волейбол клубӗсен, спорткуомплекс пуҫаруҫи.
Юлашки вӑхӑтра Раҫҫейре коклюш чирӗ сарӑлма пуҫланӑ. Роспотребнадзор кунашкал чире Чӗлепи тата Томск облаҫӗсенче, Питӗрте тата Тутарстанра тупса палӑртнине ҫирӗплетет. Чӑваш Енре те тӗслӗхсем пур. Гигиена тата эпидемиологи центрӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, республикӑра юлашки 10 уйӑхра 46 ҫын коклюшпа чирленӗ. Ку ытти ҫулти вӑтам кӑтартуран 3 хут пысӑкрах.
Комсомольски, Шупашкар, Муркаш, Шӑмӑршӑ, Етӗрне муниципаллӑ округӗсенче пӗрер тӗслӗхе ҫирӗплетнӗ, Ҫӗнӗ Шупашкарта - 10, Шупашкарта 27 тӗслӗхе. Улатӑрта тата Канашра икӗ ҫын чирленӗ.
Кӑҫал утӑ уйӑхӗн 29-мӗшӗнче республикӑра ҫил-тӑвӑл алхасрӗ. Ҫав вӑхӑтра Ҫӗнӗ Шупашкарти полици капитанӗ Сергей Ежов патруль катерӗпе Атӑл акваторийӗнче пулнӑ.
Ҫил-тӑвӑл пуҫлансан Атӑлӑн сулахай енче канакансем ҫуйхашма пуҫланӑ: ачасем макӑрнӑ, хӗрарӑмсем кӑшкӑрашнӑ, йывӑҫсем ӳкнӗ. Сергей Ежов вӗсене ҫыран хӗррине пырса катера ларма хушнӑ. Ҫапла вӑл 7 рейс туса 30 хӗрарӑмпа ачана Ҫӗнӗ Шупашкар еннелле каҫарнӑ.
Куншӑн полици капитане ШӖМӗн «Ҫӑлнӑ чухне хӑюлӑх кӑтартнӑшӑн» медалӗпе чысланӑ.
Ӗнер, чӳк уйӑхӗн 7-мӗшӗнче, Ҫӗнӗ Шупашкарти Ҫамрӑксен урамӗнчи 6-мӗш ҫуртра пушар пулнӑ. Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫулӑм пирус асӑрханмасӑр туртнӑран тухнӑ.
Пушар 19 сехет те 50 минутра 1-мӗш хутри пӳлӗмре алхасма тытӑннӑ. Ҫав вӑхӑтра унта пулнӑ арҫын, 1972 ҫулта ҫуралнӑскер, сӗрӗмпе наркӑмӑшланнӑ. Вӑл кресло ҫинче ларнӑ. Пируса пула кресло ҫунма тытӑннӑ. Ӑна ҫӑлавҫӑсем урама илсе тухнӑ, тухтӑрсен аллине панӑ.
Пушара 10 минутра сӳнтернӗ. Ҫак ҫуртра пурӑнакансене эвакуацилеме тивмен.
2008-2010 ҫулсенче Ҫӗнӗ Шупашкар хулин пуҫлӑхӗ пулнӑ Михаил Козлов пурнӑҫран уйрӑлнӑ. Вӑл 76 ҫулта пулнӑ.
Михаил Васильевич 1948 ҫулта ҫуралнӑ. Ӗҫ биографине вӑл слесарь-монтажникрен пуҫланӑ. 1991 ҫулта ЖКХ тытӑмӗнче ӗҫлеме тытӑннӑ. Кун хыҫҫӑн тӗрлӗ ҫӗрте вӑй хунӑ.
2010 ҫулта Михаил Федоров «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» партирен Кӑнтӑр суйлав округӗнчен Ҫӗнӗ Шупашкар хулин депутатсен пухӑвне суйланма тӑнӑ, анчах хӑйӗн кандидатурине хӑй тӑратнӑ ҫынна выляса янӑ. Тепӗр ҫултан Патшалӑх Канашне ЛДПРтан суйланма тӑнӑ, анчах выляса янӑ.
Ҫӗнӗ Шупашкарти троллейбус управленине ҫитес ҫулхи пуш уйӑхӗн 31-мӗшӗччен пӗтермелле. Ҫапла каланӑ Ҫӗнӗ Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑха пурнӑҫлакан Максим Семенов алӑ пуснӑ йышӑнӑва.
Анчах ку троллейбус ӗҫӗ-хӗлне пырса тивмелле мар. Мӗншӗн тесен кӑҫал ака уйӑхӗнче Чӑваш транспорт управленине хута янӑ. Вӑл Шупашкар тата Ҫӗнӗ Шупашкар троллейбус управленийӗсене тытса тарӗ. Шупашкарти управленине ҫуркуннех республика харпӑрлӑхне панӑ.
Ҫитес ҫул Республика кунӗ йӑлана кӗнӗ тӑрӑх Шупашкарта тата пӗр муниципаллӑ округра иртӗ. Хальхинче Тӑвай муниципаллӑ округне суйланӑ. Ҫавна май Шупашкарпа ҫак округӑн уява хатӗрленме тытӑнмалла.
Палӑртмалла: Тӑвай муниципаллӑ округӗнче Республика кунӗ 2013 ҫулта иртнӗ. Кӑҫал вара уяв Ҫӗнӗ Шупашкарта пулнӑ. Пӗлтӗр Республика кунӗнче Куславкка округӗнче савӑннӑ. Ун умӗн, 2021 ҫулта, уява Ҫӗмӗрле районӗнче йӗркеленӗ.
Паян, юпа уйӑхӗн 31-мӗшӗнче, Хуласен пӗтӗм тӗнчери кунӗ шутланать.
Чӑваш Енре 9 хула, вӗсенчен пиллӗккӗшӗ республика пӗлтерӗшлӗ, тӑваттӑшӗ — район пӗлтерӗшлӗ. Республика пӗлтерӗшлисем ҫаксем: Шупашкар, Ҫӗнӗ Шупашкар, Улатӑр, Канаш тата Ҫӗмӗрле. Район пӗлтерӗшлисем: Куславкка, Сӗнтӗрвӑрри, Ҫӗрпӳ тата Етӗрне.
Чӑвашстат пӗлтернӗ тӑрӑх, республикӑра пурӑнакансенчен 64 проценчӗ хулара тӗпленнӗ.
Чи пысӑк йышлӑ хула — Шупашкар. Унта 496 пин ҫын пурӑнать. Иккӗмӗш вырӑнта — 120 пинлӗ Ҫӗнӗ Шупашкар. Куславкка, Сӗнтӗрвӑрри тата Етӗрне пӗчӗк йышлӑ хуласем шутланаҫҫӗ, вӗсенче 8-шар пин ҫын пурӑнать.
Чӑваш Енри чи аслӑ хула, Шупашкар, 1469 ҫулта йӗркеленнӗ. Улатӑр — 1552 ҫулта, Ҫӗрпӳ — 1589 ҫулта, Етӗрне — 1590 ҫулта. Чи ҫамрӑк хула – Ҫӗнӗ Шупашкар (1960 ҫул).
Ҫӗнӗ Шупашкар тата Шупашкар хулисенче пӗрер пуҫлӑх юлӗ.
Хӑй вӑхӑтӗнче ҫавӑн пек пулнӑччӗ-ха. Анчах вырӑнти хӑй тытӑмлӑх ҫинчен калакан саккуна улшӑну кӗртнӗ хыҫҫӑн администраци пуҫлӑхӗсем (вӗсене тепӗр майлӑ сити-менеджер та теме тытӑнчӗҫ) пулса тӑчӗҫ тата Депутатсен пухӑвӗсен председателӗсене муниципалитетсен пуҫлӑхӗсем тесе тире урлӑ ҫырма тытӑнчӗҫ.
Шупашкарпа Ҫӗнӗ Шупашкарта малашне пӗр пуҫлӑхлӑ меслет ҫине куҫӗҫ.
Чӑваш Енре водород перекиҫӗ туса кӑларма тытӑннӑ. Ун валли ятарлӑ «Волжская перекись» предприяти хута янӑ. Вӑл Ҫӗнӗ Шупашкарти «Химпромра» вырнаҫнӑ.
Ҫак инвестици проектне «Оргсинтез» ушкӑн 11 миллиард тенкӗ хывнӑ. Унта халӗ 200 ҫын валли ӗҫ вырӑнӗ пулӗ. Ҫитес ҫул нарӑс-пуш уйӑхӗсенче предприятире 50 пин тонна водород перекиҫӗ туса кӑларма тытӑнасшӑн.
Сӑмах май, унччен водород перекиҫӗн 60 процентне ют ҫӗршывран кӳрсе килнӗ. Ҫак предприятие хута яни пирӗн ҫӗршыва ку шӗвекпе тивӗҫтерме май туса памалла.
+27.3 °C